Właściciele małych i średnich firm prowadząc swoją działalność muszą zdecydować nad formą księgowości. Wybór może być dokonany spośród księgowości pełnej oraz uproszczonej. Duże firmy nie mają tego dylematu – są zmuszeniu przepisami prawa do prowadzenia rachunkowości pełnej.

Księgowość pełna

Jest to bardzo szczegółowa i precyzyjna księgowość, a co za tym idzie jest dość skomplikowana, aby prowadzić ja osobiście. Najczęściej prowadzeniem takiej rachunkowości zajmują się biura księgowe, które posiadają odpowiednią wiedzę oraz zasoby ludzkie. Obowiązek prowadzenie księgowości pełnej mają:

• spółki cywilne,
• spółki handlowe (osobowe, kapitałowe oraz w organizacji),
• osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie jeżeli ich przychody netto a poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 mln euro.

Podstawową funkcją pełnej rachunkowości jest obliczanie podatku, który należy zapłacić. Jednak oprócz tego daje nam znacznie więcej możliwości. Pozwala na dokładną analizę sytuacji finansowej firmy. Prowadzenie ksiąg handlowych umożliwia bieżącą kontrolę spraw finansowych przedsiębiorstwa. Możemy również dokonywać prognoz na przyszłość na podstawie zdarzeń z przeszłości. Takie prowadzenie księgowości pozwala na najefektywniejsze zarządzanie przedsiębiorstwem.

Księgi rachunkowe

Pełna księgowość polega na prowadzeniu ksiąg rachunkowych. Do ksiąg rachunkowych możemy zaliczyć między innymi:

• dziennik,
• księgę główną wraz z zestawieniem obrotów i sald jej kont,
• księgi pomocnicze wraz z zestawieniem sald ich kont,
• inwentarz składników aktywów oraz pasywów.

Kiedy przedsiębiorstwo jest zobligowane do prowadzenia księgowości pełnej?

Pełną księgowość poprowadzą zawsze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, spółki akcyjne oraz przedsiębiorstwo przekraczających dochód w wysokości 2 mln euro w skali rocznej. Księgowość uproszczoną mogę prowadzić osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, a także niewielką firm. Uproszczone zasady rachunkowości dotyczą również stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych czy fundacji.

Księgowość uproszczona

Obejmuje proste zasady gromadzenia danych finansowych. Jest znacznie prostsza i wiele osób decyduje się na prowadzić ją samodzielnie. Istnieją trzy podstawowe formy prowadzenia uproszczonej księgowości:

• Księga Przychodów i Rozchodów – najczęściej spotykana forma ewidencjonowania przychodów i kosztów. KPiR jest to narzędzie księgowe służące do bieżącej ewidencji księgowej. W księdze ewidencjujemy wszelkie przychody i wydatki. Jeżeli nie ma osiągniętego przychodu to przedsiębiorca nie musi płacić podatku.
• Karta podatkowa – nie wszyscy mogą z niej skorzystać. Istnieją ograniczenia do pewnych rodzajów działalności. Wysokość podatku od liczby pracowników oraz rodzaju prowadzonej działalności. Podatek obliczany jest procentową stawką od uzyskanego przychodu.
• Ryczałt ewidencjonowany – podobnie jak w przypadku karty podatkowej, nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z tej formy. Ryczałt ewidencjonowany jest podatkiem od przychodów, a nie jak w przypadku pozostałych form opodatkowania od dochodów.

Należy zaznaczyć, że księgowość uproszczona jest popularną i i dużo łatwiejszą formą ewidencjonowania przychodów i wydatków. Nie daje nam jednak kompleksowe obrazu działań finansowych w firmie. Ciężko na podstawie tych danych zaplanować rozwój przedsiębiorstwa czy przeprowadzić dokładną analizę finansową firmy.

Księgowość uproszczona a pełna

Jakie są wady i zalety obu sposobów ewidencjonowania przychodów i wydatków? Uproszczona rachunkowość jest mniej skomplikowana oraz mało kosztowna. Można ją prowadzić samodzielnie bez pomocy wyspecjalizowanych biur rachunkowych. Wadą jest to, że taka forma prowadzenia ewidencji praktycznie nic nie mówi o stanie firmy. Pełna księgowość daje nam za to pełen obraz kondycji firmy i możliwość szczegółowej analizy finansów. Taka forma jest trudna to prowadzenia samodzielnie, nakłada szereg wymagań i obowiązków.