Miesiąc: lipiec 2020

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest samodzielnym podmiotem posiadającym osobowość prawną a jej minimalny kapitał zakładowy wynosi co najmniej 5.000 złotych. Kapitał zakładowy musi zostać pokryty w całości w pieniądzu lub w naturze (aport).

Umowa spółki z o.o. może zostać sporządzona w formie aktu notarialnego albo za pośrednictwem systemu internetowego – S24. Do jej zawiązania za pośrednictwem Internetu konieczne są tylko podpisy zaufane ePUAP wspólników spółki.

Spółka z o.o. może posiadać jednego lub kilku wspólników. Wspólnikami spółki z o.o. mogą zostać osoby fizyczne lub osoby prawne. Jedynie na etapie zawiązania nowej spółki z o.o. jedynym wspólnikiem nie może być inna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

W spółce musi być ustanowiony zarząd, który może się składać z jednej lub większej ilości członków – osób fizycznych, które mogą zarówno być obywatelami polskimi, jak i cudzoziemcami.

Zalety spółki z o.o.

Osobowość prawna spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – spółka z o.o. z racji tego, że posiada zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania, nabywać prawa, w tym własność praw majątkowych do ruchomości i nieruchomości i inne prawa rzeczowe, jak również pozywać i być pozywana.

Niskie koszty założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – koszty związane z zawarciem umowy spółki z o.o. i rejestracją spółki w KRS są uzależnione od wysokości kapitału zakładowego, w przypadku założeniu spółki u notariusza oscylują około 1000 zł. W przypadku założenia spółki z o.o przez Internet nie ma obowiązku ponoszenia kosztów notarialnych, koszt założenia to tylko 350 zł.

Niski minimalny kapitał zakładowy –niezbędny do założenia spółki z o.o. kapitał zakładowy wynosi 5.000 zł. Kwota ta wpłacona jest przez wspólników i odpowiada następnie ilości przysługujących mu udziałów. Udziały mogą, ale nie muszą być równe, a minimalna wartość jednego udziału nie może być niższa niż 50 zł. Objęte udziały dają prawo głosu na zgromadzeniach i przekładają się na możliwość decydowania o sprawach spółki.

Ograniczona odpowiedzialność wspólników – jedną z najważniejszych zalet spółki z o.o. jest ograniczenie odpowiedzialności wspólników za zaciągnięte zobowiązania spółki. Ograniczona odpowiedzialność oznacza, że za zobowiązania spółki wobec wierzycieli nie odpowiadają sami wspólnicy posiadanym majątkiem, a odpowiada za nie sama spółka. Odpowiedzialność wspólników ograniczona została do wysokości posiadanych udziałów, a rozszerzona na ich majątek osobisty może być tylko w wyjątkowych przypadkach.

Wady spółki z o.o.

Obowiązek składania sprawozdań finansowych – Obowiązek dotyczący sporządzenia i złożenia do sądu rejestrowego rocznego sprawozdania finansowego spoczywa na zarządzie spółki. Konieczne jest coroczne sporządzenie sprawozdania, za co odpowiedzialny jest zarząd. W praktyce takie sprawozdanie jest w całości przygotowywane przez biuro księgowe obsługujące spółkę.

Podwójne opodatkowanie dochodów z działalności –zysk spółki jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). Ponadto, w przypadku, gdy spółka osiąga zysk a wspólnicy nie decydują się przeznaczyć go na cele inwestycyjne tylko na wypłatę dywidendy, pojawia się konieczność opodatkowania tego zysku przez każdego ze wspólników kolejnym podatkiem dochodowym (gdy wspólnik jest osobą fizyczną – PIT, gdy osobą prawną – CIT). Co za tym idzie powoduje to podwójne opodatkowanie spółki z o.o. W tym miejscu należy zauważyć, że istnieją konstrukcje które niwelują ten problem, dobre biuro księgowe jest w stanie poradzić sobie z tym problemem.

Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki– jak wspomniano, za zobowiązania spółki zaciągnięte w stosunku do osób trzecich odpowiada sama spółka całym swoim majątkiem. W niektórych jednak przypadkach członkowie zarządu odpowiadają za zobowiązania spółki. Ma to miejsce w sytuacji, gdy egzekucja prowadzona przez wierzycieli przeciwko spółce okaże się bezskuteczna.

Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości –spółka z o.o. nie może prowadzić książki przychodów i rozchodów a jest zobowiązana do prowadzenia pełnej księgowości. Rodzi to trudności związane z możliwością finansowania spółki z o.o. (zwiększenie kapitału spółki jest bardziej sformalizowane pod względem prawnym niż w przypadku działalności gospodarczych osób fizycznych). Powierzenie prowadzenie ksiąg rachunkowych dobremu biuru księgowemu rozwiązuje ten problem oraz nie stanowi dużego obciążenia finansowego.

Słowo wstępu

Spółka cywilna jest prosta i powszechną formą prawną prowadzenia firmy. Należy pamiętać, że w przeciwieństwie do spółek kapitałowych i osobowych nie posiada osobowości prawnej, a jej oparte jest na zawieranej pomiędzy jej wspólnikami umowie w celu realizacji wspólnego celu gospodarczego. Funkcjonowanie spółki cywilnej uregulowane jest w Kodeksie Cywilny. Konstrukcja spółki cywilnej nakłada jednak na wspólników liczne obowiązki podatkowe. Istotną jej cechą jest fakt, że na gruncie podatku dochodowego, podatnikami są wyłącznie wspólnicy, natomiast podatnikiem podatku VAT będzie już sama spółka.

Opodatkowanie dochodów wspólników spółki cywilnej

W świetle przepisów o podatku dochodowym spółka cywilna została uznana jako spółka, która nie jest osoba prawną. Tworzą ją co najmniej dwa podmioty gospodarcze (osoby fizyczne lub osoby prawne). W zależności od formy prowadzenia działalności gospodarczej wspólnicy spółki cywilnej są zobowiązani rozliczać PIT lub CIT od dochodów uzyskiwanych w ramach spółki cywilnej.

Wedle art. 8 ust. 1 ustawy o PIT przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego ze wspólników określa się proporcjonalnie do jego udziału w zysku (udziału) – co regulowane jest w treści samej umowy spółki cywilnej. W przypadku braku stosownych zapisów w umowie spółki cywilnej, przyjmuje się, że udziały wspólników są równe. Również proporcjonalnie do udziału w zyskach spółki wspólnicy rozliczają koszty uzyskania przychodów, wydatki niebędące kosztami podatkowymi oraz straty, jak również ulgi podatkowe rozliczane w związku z prowadzeniem działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – spółki cywilnej. W tym celu spółka cywilna osób fizycznych jest zobowiązana prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, a w niektórych przypadkach księgi rachunkowe.

Formy opodatkowania dochodu przez wspólników spółki cywilnej

Prowadzenie działalności w formie spółki cywilnej związane jest z możliwością wyboru przez wspólników dogodnej dla niego formy opodatkowania dochodów. Ustawa o PIT przewiduje możliwość zastosowania:

1. opodatkowania na zasadach ogólnych:

1. według skali podatkowej 18% lub 32% lub
2. podatkiem liniowym 19%;

2. opodatkowania w formach zryczałtowanych:

1. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub
2. karta podatkowa.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że każdy ze wspólników spółki cywilnej może wybrać inną formę opodatkowania (np. skala podatkowa i podatek liniowy). Z kolei wybór formy ryczałtowej przez jednego ze wspólników oznacza, że również pozostali wspólnicy powinni przyjąć tę samą formę rozliczeń z Urzędem Skarbowym. O wyborze danej formy opodatkowania powinna decydować m.in. indywidualna specyfika prowadzonego przedsiębiorstwa, jak również zakres prowadzonej działalności.

Niekiedy może okazać się, że atrakcyjna stawka opodatkowania ryczałtem przy jednoczesnej rezygnacji z rozliczania kosztów podatkowych może być dla przedsiębiorcy mniej korzystna od rozliczania dochodów według skali podatkowej lub liniowo.

Spółka cywilna na gruncie ustawy o VAT

Inaczej niż na gruncie ustaw o PIT i CIT wygląda podmiotowość podatkowo-prawna spółki cywilnej w ustawie o podatku od towarów i usług. W myśl przepisów VAT to spółki cywilne, a nie ich wspólnicy, są podatnikami VAT. O statusie podatnika VAT spółki cywilnej przesądza fakt, że w rzeczywistości to ona jest podmiotem wykonującym działalność zarobkową o określonym celu gospodarczym, co wpisuje się w definicję podatnika, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Tym samym jeśli obowiązek rozliczania tego podatku spoczywa na spółce, to status jej wspólników jest z punktu widzenia VAT obojętny. Zatem limity zwolnienia podmiotowego z VAT (limit 200 tys. zł) nie dotyczą poszczególnych wspólników, a spółki cywilnej rozumianej jako jeden organizm na gruncie podatku VAT.

Spółka cywilna jako podmiot, który spełnia kryteria podatnika podatku VAT i który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego VAT powinien zatem złożyć właściwe zgłoszenie rejestracyjne (VAT-R) do celów podatku od towarów i usług przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem. Spółka cywilna wykonująca czynności opodatkowane VAT jest także zobowiązana do wystawiania faktur VAT na rzecz innych podatników oraz prowadzenia ewidencji sprzedaży i zakupów do celów VAT. Ponadto na spółce cywilnej jako podatniku VAT będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku, składania miesięcznych lub kwartalnych deklaracji VAT-7 oraz informacji podsumowujących oraz bieżącego raportowania do Szefa KAS plików JPK.

Spółka a wspólnicy w relacji podatku VAT

W przypadku, kiedy działalność gospodarcza jest prowadzona w formie spółki cywilnej szczególną uwagę należy poświęcić zagadnieniu tzw. odpłatnych i nieodpłatnych świadczeń spółki na rzecz jej wspólników. Co do zasady odpłatne świadczenie na rzecz wspólnika (np. sprzedaż samochodu) stanowi czynność opodatkowaną VAT na zasadach ogólnych, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania transakcji z innymi podatnikami. Również w przypadku tzw. świadczeń nieodpłatnych na rzecz wspólnika (np. nieodpłatne przekazanie zużytych towarów) może powstać – pod pewnymi warunkami – obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku. Jest to o tyle istotna kwestia, gdyż nieprawidłowe dokonanie rozliczeń na gruncie podatku VAT pomiędzy spółką a jej wspólnikami może przyspieszyć wszczęcie postępowania kontrolnego przez organy skarbowe.

Właściwy czas na złożenie wniosku o upadłość spółki z  ograniczoną odpowiedzialnością

Zgodnie z art. 10 ustawy prawo upadłościowe, upadłość spółki może zostać ogłoszona w stosunku do spółki, która stała się niewypłacalna. Niewypłacalność spółki z ograniczoną odpowiedzialnością definiuje się w dwojaki sposób.

Niewypłacalność na skutek utraty płynności finansowej

Spółka z o.o. może stać niewypłacalna, kiedy utraciła ona zdolność do realizowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Przez zobowiązania pieniężne mamy na myśli liczbę mnogą – więcej niż jegno zobowiązanie pieniężne. W sytuacji, kiedy ustalenie odpowiedniego momentu na złożenie wniosku o upadłość spółki jest utrudnione, to istnieje możliwość przyjęcia domniemania. Zgodnie z jego treścią, domniemuje się, że dłużnik – spółka stał się niewypłacalny, jeśli zaległości w spłatach wymagalnych zobowiązań wynoszą co najmniej 3 miesiące.

Niewypłacalność na skutek nadmiernego zadłużenia

Wobec spółki z o.o. występuje podstawa do złożenia wniosku o upadłość, w przypadku kiedy wysokość jej wymagalnych zobowiązań przekracza wartość jej majątku. Podobnie jak w powyższym przypadku, kiedy występują trudności z ustaleniem tej okoliczności, domniemuje się, że wobec danej spółki występuje niewypłacalność, gdy stan ten utrzymuje się przez co najmniej 24 miesiące.

Jakie działania powinni podjąć członkowie zarządu?

Członkowie zarządu spółki z o.o., która boryka się z problemami finansowymi powinni stale monitorować zarówno stan wymagalnych zobowiązań pieniężnych wraz opóźnieniem w ich zapłacie, jak i wartość majątku spółki i jej zobowiązań pieniężnych. Członkowie zarządu powinni dokonać weryfikacji płatności już w momencie wystąpienia pierwszego opóźnienia w zapłacie wymagalnych zobowiązań pieniężnych spółki, które zostało spowodowane brakiem środków pieniężnych w spółce. W przypadku stwierdzenia, że co najmniej dwa wymagalne zobowiązania pieniężne nie zostały zapłacone w terminie i upłynęły 3 miesiące od daty, w której drugie z nich stało się wymagalne, członkowie zarządu powinni złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni, chyba że są w stanie pozyskać środki pieniężne i uregulować przeterminowane zobowiązania pieniężne.

Jak chodzi, o przesłankę na nadmiernego zadłużenia członkowie zarządu powinni przede wszystkim weryfikować sprawozdania finansowe sporządzane przez spółkę. Należy mieć na uwadze roczne sprawozdania finansowe, do których sporządzenia spółka z o.o. jest zobowiązana na mocy stosownych przepisów. Jeśli podczas weryfikacji tych dokumentów, a konkretnie bilansów w nich zawartych, wynika przewaga zobowiązań nad majątkiem spółki członkowie zarządu powinni sporządzić wycenę majątku spółki według wartości zbywczej.

Jeśli przy dokonaniu wyceny majątku spółki nadal występuje przewaga zobowiązań nad majątkiem, członkowie zarządu powinni ustalić wstecznie kiedy ten stan zaistniał. Jest to celowe dla ustalenia daty od której należy liczyć 24 miesiące przez które stan ten powinien być utrzymany dla zaistnienia podstawy upadłości w postaci nadmiernego zadłużenia. Następnie członkowie zarządu powinni stale weryfikować stan majątku i zobowiązań pieniężnych spółki, aby ustalić czy nie zachodzi przesłanka do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w związku z upływem 24 miesięcy od zaistnienia stanu nadmiernego zadłużenia. Po upływie dwudziestego czwartego miesiąca nieprzerwanego stanu nadmiernego zadłużenia członkowie zarządu mają 30 dni na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.

Zgłoszenie wniosku o upadłość spółki

Zgłoszenie upadłości spółki następuje poprzez złożenie odpowiedniego wniosku do sądu. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy – wydział gospodarczy. Wniosek składa się we właściwym dla miejsca prowadzenia działalności.

Sytuacja przedsiębiorcy po zgłoszeniu upadłości

Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości rozpoczyna się postępowanie sądowe, podczas którego spółka ma prawo kontynuować prowadzenie działalności. Prawo to może jednak zostać ograniczone za sprawą zabezpieczenia majątku spółki. Spółka musi się wywiązywać z obowiązków takich jak opłacenie składek ZUS i odprowadzanie podatków do Urzędu Skarbowego. Majątek spółki staje się masą upadłościową, z której zaspokaja się wierzycieli. Co ważne, chodzi także o majątek nabyty w trakcie trwania postępowania.

Kiedy sąd może oddalić wniosek o upadłość spółki z o.o.?

Oddalenie wniosku o upadłość spółki z o.o. może wystąpić, gdy:

1. majątek nie wystarczy na pokrycie kosztów postępowania;
2. spółka nie posiada żadnego majątku;
3. wystarczy jedynie na pokrycie kosztów postępowania
4. jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego.

Oprócz przesłanki majątkowej sąd weryfikuje:

1. wielość wierzycieli – spółka powinna posiadać co najmniej dwóch wierzycieli;
2. niewypłacalność – nie ma możliwości ogłoszenia upadłości wobec spółki wypłacalnej.