Miesiąc: grudzień 2019

Firma handlowa, w zależności od swojej formy działalności gospodarczej, wielkości i przychodu rocznego może prowadzić księgowość uproszczoną albo stoi przed wymogiem prowadzenia pełnej księgowości. Co tego rodzaju działania obejmują w praktyce i kiedy obowiązuje konkretny typ księgowości? Wszystkie te zagadnienia zostaną omówione poniżej.

Księgowość w firmie handlowej

Uproszczona księgowość to taka, która może być prowadzona przez określone podmioty prawne (m.in. spółki: jawne, partnerskie, cywilne), a także firmy handlowe, których obroty ze sprzedaży nie przekroczyły określonego prawnie limitu. Tego typu księgowość, która może być prowadzona samodzielnie albo przez wyspecjalizowane podmioty (biuro księgowe), będzie obejmować szereg mniejszych i większych działań, to znaczy:

• wybór odpowiedniej, a więc najbardziej opłacalnej w konkretnym przypadku formy opodatkowania;
• prowadzenie księgi przychodów i rozchodów, a więc umieszczanie w niej ewidencji zdarzeń gospodarczych;
• ewidencję rozrachunków;
• prowadzenie rejestrów VAT, a także rejestru środków trwałych i amortyzacji;
• naliczanie podatków (PIT i VAT) i sporządzanie deklaracji podatkowych;
• prowadzenie spraw związanych z ZUS i przekazywanie należności do urzędu skarbowego.

Prowadzenie księgowości w firmie handlowej

Aby korzystać z księgi przychodów i rozchodów (albo z innej formy) uproszczonej księgowości roczny przychód firmy nie można przekraczać kwoty dwóch milionów euro (na rok 2019 był to pułap 8 559 000 złotych). Kiedy się go przekroczy, zobowiązaniem staje się prowadzenie pełnej księgowości. Tak jak w innych przypadkach, tak i pełna księgowość w firmie handlowej jest rozbudowaną i szczegółową formą rozliczania się z przychodów. W przeciwieństwie do księgowości uproszczonej tutaj niemal każde zdarzenie gospodarcze w przedsiębiorstwie musi zostać odpowiednio zewidencjonowane. Muszą być tutaj prowadzone pełne księgi rachunkowe, w skład których wchodzą: księga główna, dzienniki, księgi pomocnicze, zestawienia dotyczące obrotów i sald kont księgi głównej i sald kont ksiąg pomocniczych, a także inwentarz, to znaczy wykaz składników aktywów i pasywów. Prowadzenie pełnej księgowości w firmie handlowej jest zadaniem trudnym, dlatego należy powierzyć je specjalistom. Pełne usługi księgowe dla firm handlowych będą obejmować prowadzenie wymienionej wcześniej dokumentacji. Będzie to jednak również:

1. Ewidencja zakupu. To obowiązek dla podatników VAT. Ewidencja ta jest podstawą do obliczenia i wykazania zobowiązania podatkowego za dany okres rozliczeniowy. Ujęciu w rejestrze podlegają wszystkie faktury. Tak więc, otrzymywane od sprzedawcy i zaksięgowane w ewidencji faktury zakupu stają się tutaj podstawowym dokumentem stwierdzającym nabycie danego towaru. Tego rodzaju ewidencja umożliwia organom podatkowym przeprowadzenie weryfikacji poprawności rozliczenia.
2. Ewidencja sprzedaży. To dokumenty, które obejmują właściwie rozpisane przychody firmy. Wszystkie wpisy w ewidencji sprzedaży muszą być dokonywane: w porządku chronologicznym. w oparciu o odpowiednie dokumenty. Takimi dokumentami będą: rachunki, faktury VAT, dokumenty celne, noty korygujące albo dowody wewnętrzne (w sprzedaży bez faktury). Nie może tutaj dochodzić do błędów, jakimi są nierzetelne ewidencjonowanie sprzedaży nieudokumentowanej i nieprawidłowe prowadzenie ewidencji w punkcie handlowym. Każda
   ewidencja sprzedaży powinna zawierać co najmniej kolejny numer wpisu, datę uzyskania przychodu (szczególnie jeśli nie jest udokumentowany fakturami czy rachunkami), a także kwotę tego przychodu.
3. Zobowiązania i należności. Kontrola sytuacji, w których moment realizacji umowy dotyczącej sprzedaży albo zakupu towarów i usług nie pokrywa się z momentem zapłaty za nie. Tutaj księgowość umożliwia przedsiębiorcy dostęp do informacji na temat faktur niepłaconych przez odbiorców, a także faktur do zapłaty.
4. Pomoc związana ze sprzedażą towarów za granicę. Obejmować będzie ona (zgodne z prawem wypełnianie dokumentów) oraz doradztwo w wyborze odpowiedniej stawki VAT.

Jak wiec widać, pełna księgowość jest rozbudowaną formą ewidencji przychodów i rozchodów. Pozwala tym samym na optymalne planowanie poczynań firmy oraz na przewidzenie kwestii podatkowych.

Firmy transportowe, tak jak inne przedsiębiorstwa, mają obowiązek prowadzenia księgowości. Wszystkie tego typu sprawy formalne dotyczą wielu aspektów, najlepiej więc, kiedy są prowadzone przez profesjonalistów (np. przez biuro rachunkowe). Na jakich zasadach opiera się prowadzenie księgowości w firmie transportowej? O tym poniżej.

Księgowość w firmie transportowej

Jest to zadanie niełatwe, ponieważ pełna księgowość firm transportowych obejmuje wiele działów związanych ze specyfiką prowadzenia tego rodzaju przedsiębiorstwa. Wybrane biuro rachunkowe będzie musiało dopasować swoje usługi do potrzeb konkretnego klienta. Zakres działań w pełnej księgowości firmy transportowej obejmować będzie między innymi:

1. Ewidencję czasu pracy – wszystkich kierowców i pozostałych pracowników firmy. Dzięki temu każdy pracodawca będzie mógł na bieżąco sprawdzać sytuację w przedsiębiorstwie, a to pomoże we wprowadzaniu takich zmian, które będą pomocne w zwiększaniu obrotów. Niekiedy będzie to niemożliwe, ale i tak tego rodzaju usługi księgowe pomogą w znajdowaniu rozwiązań wpływających na lepsze funkcjonowanie firmy na rynku. Ewidencja czasu pracy jest niezbędna także w celu naliczania wynagrodzenia i dodatków pieniężnych. Dane są tutaj uzyskiwane przede wszystkim z: kart kierowcy, wykresówek i tachografów.
2. Obowiązki związane z działaniami podatkowymi i sprawozdawczymi, mające na celu zapewnienie wysokiego poziomu optymalizacji podatkowej.
3. Profesjonalna obsługa kadrowo-płacowa.
4. Przygotowywanie raportów kosztów. Księgowość objąć musi również regularnie udostępniane informacje o strukturze kosztów: razem z podziałem na konkretne auta i kierowców. Tego rodzaju kompleksowa informacja pozwali określić samemu przedsiębiorcy takie elementy jak: średnie zużycie paliwa i rentowność pojazdu. Będzie też wskazówką, którzy z kierowców generują zbędne koszty (umożliwi to podejmowanie skutecznych decyzji mających na celu optymalizację działań).
5. Nadzór nad dokumentacją. Księgowość zajmie się wypełnianiem i wysyłaniem (do odpowiednich organów) dokumentacji: podatkowej, inwestycyjnej oraz budżetowej i dokumentów do kontroli.

Prowadzenie księgowości w firmie transportowej

Biuro księgowe prowadzące pełną księgowość firmy transportowej oprócz wyżej wymienionych obowiązków, w tym przede wszystkim zajmowania się dokumentacją związaną z podatkami i odpowiednimi rozliczeniami, może pomóc firmom działającym na gruncie międzynarodowym w ubieganiu się o zwrot podatku VAT – naliczonego w państwach Unii Europejskiej. Zakup paliwa czy opłaty drogowe to koszta, które mogą zawierać od 15 do nawet 27 procent podatku VAT. Warto więc zadbać o jego zwrot, choć procedura jest dość skomplikowana, ponieważ każde z państw ma nieco inne wymagania co do dokumentacji. Księgowość to także działania związane z analizą dotacji unijnych, na które może obecnie liczyć branża transportowa (w związku z licznymi programami i funduszami unijnymi, jakie są obecnie oferowane polskim firmom transportowym). Biura księgowe pomogą we wszystkich problemach i niezrozumiałych kwestiach prawnych, związanych właśnie z tym tematem. Będą też prowadzić niezbędną i pełną dokumentację. Dzięki temu firma będzie w stanie uzyskać dotacje unijne przeznaczone na przedsiębiorstwa związane z usługami transportowymi. Biuro księgowe zajmie się także przygotowywaniem dokumentów koniecznych do zwrotu VAT-u. Usługi będą obejmować także tworzeniem deklaracji do urzędu skarbowego i obsługę związaną z korespondencją z instytucjami takimi jak: ZUS, PFRON, PIP, ITD. Obsługa firm transportowych w zakresie pełnej księgowości obejmie też rozliczenia delegacji krajowych oraz zagranicznych wraz z ryczałtami za noclegi, comiesięczne raporty, reprezentowanie przedsiębiorstwa w czasie kontroli PIP oraz ITD. Wszystko to sprawi, że właściciel oraz kierowcy firmy transportowej będą mogli przeznaczyć całą swoją uwagę wykonywaniu własnych obowiązków, bo pełna księgowość, czyli sprawy podatkowe i finansowe będą wykonywane przez profesjonalistów.

Osoby, które posiadają swoją działalność gospodarczą w rolnictwie, obowiązuje prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Ma być to księga przeznaczona dla rolników, czyli zgodna z aktualnymi rozporządzeniami Ministra Finansów.

Księgowość w rolnictwie

Działalność rolnicza, zgodnie z rozporządzeniem, musi zostać zawarta w księdze przychodów i rozchodów. Prawo określa uproszczony sposób dokumentowania zdarzeń gospodarczych i sposób ujmowania przychodów i kosztów przez podatników. Co ważne, księga przychodów i rozchodów powinna być zakładana przez rolników 1 stycznia roku podatkowego albo w dniu rozpoczęcia działalności (w ciągu roku podatkowego). Tak jak inni podatnicy, rolnicy zapisów (w języku polskim i polskiej walucie) w księdze mają dokonywać na podstawie rzetelnych i prawidłowych dowodów księgowych. Podstawą takich zapisów będą: faktury, rachunki, faktury VAT RR oraz inne dowody – które zawierać będą przynajmniej: wiarygodne określenie wystawcy albo wskazanie stron uczestniczących w operacji gospodarczej, przedmiot operacji i jego wartość, datę wystawienia dowodu (albo datę/okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy), podpisy osób uprawnionych do dokumentowania operacji gospodarczych. Za dowody księgowe uważa się także:

• noty księgowe (korygujące zapisy),
• dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży),
• dowody opłat pocztowych i bankowych,
• dowody przesunięć.

Sposób prowadzenia księgi musi być rzetelny i należy w niej ewidencjonować wyłącznie przychody i koszty z działalności gospodarcze – zgodnie z ogólnymi przepisami dotyczącymi ich rozliczania wśród podatników. Rolników nie obowiązują jedynie te przepisy, które mówią o ewidencji sprzedaży i sporządzania spisu z natury. Rolnicy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą lub wcześniej korzystali ze zryczałtowanego opodatkowania czy też prowadzili księgi rachunkowe są zobowiązani powiadomić o prowadzeniu księgi naczelnika urzędu skarbowego. Musi się to odbyć pisemnie, w terminie dwudziestu dni od dnia założenia księgi. Księga przychodów i rozchodów oraz dowody (służące do dokonywania zapisów) musi znajdować się w miejscu zamieszkania rolnika, a jeśli jest prowadzona przez biuro księgowe, to w ciągu tygodnia od zawarcia z nim umowy należy powiadomić naczelnika odpowiedniego urzędu skarbowego o miejscu przechowywania księgi i dowodów.

Prowadzenie księgowości w rolnictwie

W określonych przypadkach rolnicy muszą prowadzić pełną księgowość (księgi rachunkowe). Jest to dość skomplikowane, dlatego zazwyczaj wymaga pomocy biura rachunkowego albo księgowości online. Obowiązek ten ma też jednak pewne zalety, przede wszystkim to, że pozwala na pełną oraz dokładną kontrolę finansów i daje kontrolę nad posiadanym majątkiem (w tym na bieżące sprawdzanie zaciągniętych zobowiązań i należności). Warto wiedzieć, że obowiązek prowadzenia pełnej księgowości uregulowany jest oddzielnie dla:
a) rolników uzyskujących przychody w ramach działów specjalnych produkcji rolnej;
b) rolników prowadzących gospodarstwo rolne w świetle ustawy o podatku rolnym.
W pierwszej grupie opodatkowanie przychodów określa ustawa o PIT (gdzie można oczywiście znaleźć przepisy ustalające obowiązek prowadzenia ksiąg – w tym ksiąg rachunkowych). Ostatecznym określeniem tego, czy osoba uzyskująca przychody z działów specjalnych produkcji rolnej musi prowadzić pełną księgowość, jest zapis art. 24. ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT. Jeśli rolnik, który uzyskuje przychody z działów specjalnych produkcji rolnej nie zgłasza chęci prowadzenia ksiąg, to – niezależnie od wielkości przychodów – nie ma obowiązku ich prowadzenia. Nawet w sytuacji przekroczenia limitu obrotów w kwocie 1 200 000 euro. Jest tak, ponieważ obowiązek prowadzenia ksiąg (także rachunkowych) jest uregulowany w ustawie o PIT w sposób odrębny. Czyli inaczej niż w ustawie o rachunkowości.
Natomiast rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne i uzyskujący przychody poza działami specjalnymi produkcji nie mogą powoływać się na regulacje ustawy o PIT. Dlatego też w kwestii obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych lub jego braku muszą dostosować się do zapisów ustawy o rachunkowości.

Założenie i prowadzenie lokalu gastronomicznego wymaga podjęcia wielu ważnych kroków i wyłożenia dużych nakładów finansowych. Co jednak ważne, początkujący przedsiębiorca nie musi spełniać specjalnych wymagań dotyczących żywności, jakości wody czy stanu budynku. Wszystkie tego typu zezwolenia można zdobyć dopiero w trakcie prowadzenia działalności. Duży nacisk trzeba też jednak położyć na księgowość.

Księgowość lokali gastronomicznych

Lokal gastronomiczny można prowadzić w wybranej formie, to znaczy jako: działalność jednoosobową, spółkę cywilną, spółkę osobową (z wyłączeniem spółki partnerskiej), spółkę kapitałową lub spółdzielnię. W wielu przypadkach wybierana jest jednoosobowa działalność gospodarcza, która zapewnia szybką rejestrację oraz mniejsze koszty. Kiedy jednak działalność gastronomiczna obejmuje większą liczbę współpracowników i większe obroty, to lepiej założyć ją w formie spółki cywilnej albo kapitałowej. Księgowość działalności gastronomicznej uzależniona jest od formy opodatkowania i wysokości obrotów. Działalność gastronomiczną, to znaczy restaurację, bar, kawiarnię czy firmę cateringową można opodatkować na kilka sposobów:

1. Opodatkowanie na zasadach ogólnych to podstawowa forma opodatkowania dochodów. Tutaj po osiągnięciu pułapu dochodów (przychody minus koszty) wynoszącym 85.528 zł, płaci się podatek w wysokości 32%. Kiedy zaś dochody nie sięgają wymienionego wcześniej pułapu pieniężnego, właściciel lokalu będzie miał obowiązek opłacać podatek w wysokości 17%. Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest korzystne dlatego, że restaurator będzie mógł korzystać z ulg podatkowych. Ten typ rozliczania działalności zobowiązuje do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.
2. Podatek liniowy. Tutaj obowiązuje jednolita stawka podatkowa, wynosząca 19% dochodu. Jako wadę tego rodzaju opodatkowania można jednak wymienić brak możliwości: korzystania z ulg podatkowych czy też rozliczania się wspólnie z małżonkiem.
3. Ryczałt ewidencjonowany. To także uproszczona forma rozliczenia, którą można wprowadzić wtedy, kiedy roczny dochód działalności (oczywiście z zakresu świadczenia usług gastronomicznych) nie przekracza 250 000 euro. Wysokość podatku będzie tutaj zależna od wysokości przychodów, dlatego właściciele lokalu nie mogą tutaj odliczać kosztów firmowych (poza składkami ZUS). Stawki ryczałtu dla usług gastronomicznych wynoszą:
   – 8,5% – w zakresie przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5 proc. alkoholu;
   – 3% – w zakresie wszystkich przychodów z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem wymienionych wcześniej napojów alkoholowych.
4. Karta podatkowa. To najprostsza forma opodatkowania działalności, a podatek jest tu ustalany według stałych miesięcznych składek, pomniejszonych o składkę zdrowotną. Wybór karty podatkowej sprawia, że wysokość stawki podatku (stałego i miesięcznego) jest zależna od: rodzaju i zakresu prowadzonej działalności i liczby zatrudnionych pracowników. Karta podatkowa nie wymaga prowadzenia księgi przychodów i rozchodów.

Prowadzenie księgowości w lokalu gastronomicznym

W gastronomii ma się do wyboru trzy sposoby prowadzenia księgowości:

• Księga Przychodów i Rozchodów, nazywana „uproszczoną księgowością”. Będzie ją można prowadzić wtedy, gdy wybraną formą opodatkowania będą zasady ogólne albo podatek liniowy. KPiR jest dość powszechna w małej gastronomii, przede wszystkim dlatego, że jej prowadzenie jest stosunkowo tanie.
• Pełna księgowość, czyli księga rachunkowa. Staje się ona wymogiem dopiero wtedy, gdy w roku podatkowym przychody przekroczą limit 1,2 mln euro. Należy ją prowadzić także wtedy, kiedy firma jest spółką kapitałową albo spółką prawa handlowego. Pełna księgowość w gastronomii dotyczy dużych podmiotów i sieci restauracji. Jej prowadzenie może być wielokrotnie droższe od prowadzenia KPiR, ale pozwala jednocześnie na o wiele lepszą analizę stanu finansowego przedsiębiorstwa. W księgach rachunkowych działalność gastronomiczna obejmuje: zakup, magazynowanie i sprzedaż towarów w stanie nieprzetworzonym oraz posiłków oraz przerób artykułów spożywczych na posiłki. Kiedy działalność gastronomiczna jest prowadzona na szeroką skalę, to kuchnia, bufet oraz magazyn są często ujmowane w księgach rachunkowych jako odrębne punkty handlowe.
• Brak obowiązku prowadzenia księgowości. Nie trzeba tego robić, gdy opłaca się podatek w formie ryczałtu.

Właściciele firm budowlanych są fachowcami w swojej dziedzinie, jednak mogą mieć kłopot z prowadzeniem księgowości. Prowadzenie rejestrów pieniężnych oraz sporządzanie dokumentacji podlega bowiem rygorystycznym przepisom i regulowane jest przez szereg ustaw. Prowadzone działania muszą być zawsze zgodne z prawem.

Księgowość w firmie budowlanej

Kompleksowa księgowość dla firm budowlanych może zostać poprowadzona przez wybrane biuro rachunkowe, które podejmie się opieki nad wszystkimi aspektami finansowymi firmy. Wtedy wszystko będzie prowadzone zgodnie z odpowiednimi procedurami i wedle aktualnych przepisów. Księgowość firmy budowlanej obejmuje oczywiście powinności podatkowe. Zakładając jednoosobową działalność (np. omawianą tu firmę budowlaną) osoba fizyczna jeszcze w trakcie jej otwierania musi dokonać wyboru formy opodatkowania. Wybór konkretnego modelu rozliczeniowego należy respektować przez cały rok podatkowy. Właściciele firm budowlanych mają do wyboru takie modele opłacania świadczeń fiskalnych jak:

• Skala podatkowa (opodatkowanie na zasadach ogólnych). W tym przypadku wysokość składek zależna jest od wielkości dochodu. Pierwszym progiem jest stawka wynosząca 18% podstawy opodatkowania, natomiast kiedy dochód firmy przekracza 85 528 złotych, to stawka wzrasta do 32%. Przy drugim progu należności są naliczane od nadwyżki podstawy podatkowej w wysokości 85 528 zł. Ten model jest opłacalny wtedy, kiedy korzysta się z bardzo wysokich ulg podatkowych lub podatek rozlicza się wspólnie z małżonkiem.
• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Tutaj podatek naliczany jest zawsze od wielkości przychodu. Nie trzeba zaś uwzględniać opłaconych składek ZUS. Dla działalności budowlanej składka podatku wynosi 5,5%. Ryczałt jest szczególnie korzystny dla nowych firm, bo ma on niską wartość. Warto wspomnieć, że jest to najczęściej wybierana forma opodatkowania dla jednoosobowych działalności budowlanych.
• Podatek liniowy. Jak może wskazywać już sama nazwa, w tej formie podatkowej wysokość stawki jest stała – wynosi 19%. Podatek liniowy zaleca się tym przedsiębiorcom, w których działalności budowlanej dochód przekracza 100 000 złotych.
• Karta podatkowa. To podatek płacony w stałej wysokości przez cały rok podatkowy (a stawka jest przygotowywana indywidualnie dla każdego podatnika). Tego rodzaju opodatkowanie jest dostępne dla podatnika prowadzącego firmę budowlaną pod warunkiem, że świadczy on usługi dla ludności (osób fizycznych i gospodarstw domowych) i innych podmiotów (np. indywidualnych gospodarstw rolnych i ogrodniczych, zakładów wytwórczych, budowlanych, handlowych i usługowych), jakie są prowadzone przez osoby fizyczne i spółki niemające osobowości prawnej. Natomiast kiedy usługi będą wykonywane dla innych odbiorców, to rozmiar rocznego przychodu nie może przekraczać 63 910 złotych.

Prowadzenie księgowości w firmie budowlanej

Jeśli chodzi o finanse w branży budowlanej, bardzo ważne jest to, że nie jest ona zwolniona z podatku VAT. Jednak z tego podatku może przysługiwać zwolnienie podmiotowe: wtedy, kiedy obrót nie przekroczy limitu 200 000 złotych rocznie. Aby wiedzieć, czy limit nie został przekroczony, należy oczywiście prowadzić odpowiednią ewidencję. Pełna księgowość dla firm budowlanych jest zadaniem złożonym i staje się naprawdę szczegółową ewidencją operacji gospodarczych. Decyzję o jej wyborze można podjąć samodzielnie, nawet wtedy, gdy firma budowlana jest jednoosobową działalnością gospodarczą (z formalnego punktu widzenia nie ma tu żadnych przeszkód, jednak może być to trudne i kosztowne). Pełna księgowość będzie zaś obowiązkowa dla:

• spółek kapitałowych prawa handlowego (spółek z o.o.i akcyjnych),
• spółek osobowych prawa handlowego (komandytowych i komandytowo-akcyjnych),
• tych przedsiębiorców, którzy ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych w firmie budowlanej osiągnęli przychód netto w kwocie przekraczającej 2 mln euro.

Przy prowadzeniu pełnej, a nie uproszczonej księgowości, pojawia się wysoki stopnień sformalizowania. Dzięki temu możliwa jest dokładna ocena sytuacji finansowej firmy. Przedsiębiorca ma szansę na monitorowanie zachodzących zmian i uzyskanie analiz, które będą dużą pomocą w podejmowaniu decyzji dotyczących zarządzania firmą.

Zarząd jest organem wykonawczym, który prowadzi sprawy spółki z o.o. i ją reprezentuje. Działania zarządu w spółce regulowane są przepisami kodeksu spółek handlowych oraz zapisami umowy spółki. Przyjrzyjmy się zatem nieco bliżej, jaka odpowiedzialność ciąży na członkach zarządu spółki z o.o. za podejmowane decyzje i działania (w tym również odpowiedzialność karna), a także jaka jest odpowiedzialność prezesa spółki z o.o.

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. – zobowiązania wobec osób trzecich

Spółka z o.o. jest podmiotem prawnym, który posiada osobowość prawną oraz własny majątek, i z tego względu może samodzielnie odpowiadać za swoje zobowiązania. Jeśli zaistnieje taka sytuacja, że wierzyciel będzie chciał dochodzić zaspokojenia swojego świadczenia od spółki, to może okazać się, iż majątek tej spółki nie jest na tyle wystarczający by zaspokoić te roszczenia. Oczywiście takie informacje o stanie majątkowym spółki wierzyciel może powziąć jeszcze przed wszczęciem egzekucji, i wówczas może okazać się będzie ona bezskuteczna. Co w takiej sytuacji? Otóż, wtedy wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń od członków zarządu danej spółki, zgodnie art. 299 Kodeksu spółek handlowych § 1. Co więcej, zgodnie z tym przepisem, wierzyciel ma prawo dochodzić zobowiązań od spółki z majątków osobistych członków zarządu – może od wszystkich członków, tylko kilku z nich bądź też od jednego wskazanego przez siebie.

Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. względem zobowiązań tej spółki wobec osób trzecich może w konkretnych sytuacjach zostać ograniczona, jeśli:

• członkowie spółki udowodnią, że w odpowiednim czasie został przez nich zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości, likwidacji lub rozpoczęto postępowanie układowe;
• nie doszło do złożenia wyżej wymienionych wniosków bez winy członków zarządu;
• brak złożenia takich wniosków w odpowiednim czasie nie miał wpływu na szkody dla wierzycieli.

Odpowiedzialność karna członków zarządu spółki z o.o. za podejmowane decyzje i działania

W przypadku umyślnego działania na szkodę spółki, zarządowi grozi kara nawet do 5 lat pozbawienia wolności. Odpowiedzialność karną członkowie zarządu poniosą również wtedy, gdy nie złożą we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości swojej spółki. W takim przypadku sąd może orzec karę grzywny lub pozbawienia czy ograniczenia wolności, oraz pozbawić członków zarządu danej spółki prawa do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek. Co więcej, kara ta może zostać poszerzona o zakaz pełnienia funkcji członka zarządu czy rady nadzorczej, a także reprezentanta bądź pełnomocnika w przedsiębiorstwie państwowym, spółce handlowej, spółdzielni, stowarzyszeniu lub fundacji na okres od 3 do 10 lat.

Odpowiedzialność prezesa spółki z o.o.

Na czele zarządu stoi prezes tego zarządu, który bezpośrednio odpowiada przed właścicielami danej firmy lub też organem reprezentującym interesy właścicieli (często jest nim rada nadzorcza). Zadaniem prezesa zarządu spółki z o.o. jest:

• reprezentowanie jej (dotyczy to zarówno czynności sądowych jak i pozasądowych);
• prowadzenie spraw tej spółki, a zatem dbanie o jej ciągły rozwój oraz koordynowanie i nadzorowanie głównych funkcji firmy, jej finansów, jak również pracowników.

Prezesowi zarządu podlegają dyrektorzy poszczególnych działów. Aby móc podjąć się odpowiedzialności za właściwe prowadzenie spółki, taka osoba powinna posiadać szerokie kompetencje. Od prezesa zarządu wymaga się, więc wyższego wykształcenia, doświadczenia w kierowaniu zespołem, doskonałej znajomości branży, w której firma funkcjonuje – prowadzi działalność, oraz umiejętności strategicznego i operatywności myślenia, a także przedsiębiorczości. Wszystkie te kompetencje są niezwykle ważne, bowiem prezes zarządu spółki z o.o. odpowiada materialnie za ewentualne działanie na szkodę spółki, a zatem ryzykuje własnym majątkiem w sytuacji, gdyby spółka taka stała się niewypłacalna przed złożeniem wniosku do sądu o jej upadłość w odpowiednim terminie.

Konstrukcja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstała już wiele lat temu i od tamtej pory jej zasady przestały odpowiadać zmianom jakie pojawiają się w prowadzeniu działalności gospodarczej. Dlatego też podjęto kroki, by prawo spółek dostosować do wyzwań współczesnego świata. Tak powstał projekt prostej spółki akcyjnej.

Obecne problemy ze spółkami

Od wielu lat w Polsce dwoma najważniejszymi formami biznesu były spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Założenie tej pierwszej jest dostępne niemal dla każdego i można to zrobić nawet przez Internet. Natomiast powołanie do życia spółki akcyjnej wymaga dużego zaplecza prawnego, organizacyjnego oraz finansowego. Dużą wadą spółki z o.o. jest to, że nie zapewnia ona zbyt wielkiej elastyczności w prowadzeniu biznesu. Choć dość łatwo się ją zakłada to później do dokonywania większości zmian nie wystarczy Internet, ale niezbędny będzie notariusz. Problematyczne w spółkach akcyjnych jest zaś to, że struktura udziałowców może zmieniać się niemal każdego dnia (np. za pośrednictwem giełdy). Aby ułatwić prowadzenie biznesu, zaplanowano więc wprowadzenie prostej spółki akcyjnej, która będzie pozwalała na łatwe inwestowanie w spółkę i której założenie nie będzie tak skomplikowane, jak w przypadku tradycyjnej spółki akcyjnej.

Prosta spółka akcyjna projekt – na czym się opiera?

Projekt prostej spółki akcyjnej (która może okazać się doskonałym rozwiązaniem np. dla startupów) zakłada, że dzięki swojej formie zmniejszy ona trudności w rozpoczynaniu działalności gospodarczej czy też pozyskiwaniu kapitału niezbędnego do jej prowadzenia. Plan dotyczący prostej spółki akcyjnej zakłada brak barier wejścia (będzie to symboliczne 1 zł kapitału na start) oraz dwie możliwości rejestracji: tradycyjną i elektroniczną, która jest szybka i może odbyć się w 24h (przy użyciu specjalnego formularza). W prostej spółce akcyjnej występować będzie duża swoboda i elastyczność w określaniu rodzajów akcji i zasad działania. Podjęte zostaną też działania mające na celu maksymalnie wykorzystanie kapitału ludzkiego (w tym akcji za pracę i usługi). Dużym udogodnieniem będzie także uproszczenie oraz elektronizacja procedur, ponieważ pojawi się możliwość podejmowania uchwał przy pomocy poczty elektronicznej lub wideokonferencji. Struktura organów spółki będzie nieskomplikowana i elastyczna (brak obligatoryjnej rady nadzorczej, możliwość powołania rady dyrektorów). Kapitał zakładowy nie będzie „zamrożony”, co ułatwi dysponowanie środkami spółki. Będzie jednak istniał obowiązek dbania o wypłacalność spółki i o te środki, które zapewniać będą ochronę jej wierzycielom. Wśród zalet można wymienić także to, że w takiej formie działalności gospodarczej występować będzie uproszczony elektroniczny rejestr akcjonariuszy (prowadzony przez notariusza lub firmę inwestycyjną), a do jego prowadzenia dopuszczane będzie wykorzystanie blockchainu. Wybór prostej spółki akcyjnej będzie skutkował także tym, że nie będzie miała ona statusu spółki publicznej, a co za tym idzie związanych z nią restrykcyjnych obowiązków. Dzięki temu akcje spółki nie będą notowane na giełdzie, a zarazem będzie występowała możliwość przekształcenia prostej spółki akcyjnej w spółkę akcyjną (jeżeli będzie chciało się wejść na giełdę). Plan zakłada także uproszczony sposób likwidacji prostej spółki akcyjnej. Nie będzie to proces długotrwały. Możliwe będzie także rozwiązanie spółki bez likwidacji – a poprzez przejęcie jej majątku i zobowiązań przez akcjonariusza.

Prosta spółka akcyjna od kiedy będzie można ją zakładać?

Wiele osób zastanawia się nad nową formą prawną, jaką jest prosta spółka akcyjna kiedy będzie można ją zakładać. Odpowiedź brzmi od 1 marca 2020 roku. Wtedy to zaczną obowiązywać przepisy dotyczące tego rozwiązania dla biznesu. Jak wskazuje sama nazwa, będzie to rozwiązanie prostsze niż te dostępne dotychczas, a do jej założenia wystarczy kapitał akcyjny w wysokości 1 zł. Ta nowa forma prawna będzie także otwarta na najnowocześniejsze technologie, zarządzanie przez Internet i wykorzystanie blockchainu do prowadzenia rejestru akcjonariuszy. Prostą spółkę akcyjną łatwo też będzie przekształcić lub zlikwidować.

Rachunkowość spółki komandytowej jest zawsze prowadzona w formie pełnej księgowości, to znaczy muszą być w niej prowadzone księgi rachunkowe. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku małych spółek komandytowych, możliwe stają się pewne uproszczenia. O tym jak prowadzić księgowość spółki komandytowej dokładniej poniżej.

Spółka komandytowa jaka księgowość w niej obowiązuje?

Spółka osobowa jaką jest spółka komandytowa ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. W tego rodzaju spółce co najmniej jeden komplementariusz (wspólnik) odpowiada w sposób nieograniczony za zobowiązania spółki, natomiast odpowiedzialność co najmniej jednego komandytariusza (także wspólnika) jest ograniczona. Taki stan rzeczy umożliwia współdziałanie jednostkom dysponującym zróżnicowanym kapitałem. Dzięki temu mogą one bowiem w dogodny sposób kształtować odpowiedzialność za sprawy spółki. W formie prawnej jaką jest spółka komandytowa pełna księgowość jest wymogiem. Każda taka spółka komandytowa musi więc prowadzić księgi rachunkowe, ale pełna rachunkowość nie dotyczy jedynie obliczania podatku, ale przede wszystkim generowania pełnego obrazu finansów w przedsiębiorstwie. Pełna księgowość spółki komandytowej (i nie tylko) jest rozbudowanym, niezwykle dokładnym i silnie sformalizowanym systemem ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych. Dzięki czemu doskonale służy jako podstawa analizy i kontroli sytuacji firmy – zarówno w danym momencie, jak i w określonym okresie czasu. Prowadzenie pełnej księgowości w firmie zobowiązuje do tzw. systemu podwójnego zapisu. Oznacza on w praktyce to, że każda operacja będzie musiała się pojawić na dwóch kontach bankowych, a więc każda operacja pieniężna i bezgotówkowa (które przepływają przez firmę) będzie ewidencjonowana. Zasady prowadzenia rachunkowości w spółce komandytowej – w tym zasady ewidencjonowania zostały dokładnie opisane w ustawach, dzięki czemu działania są prowadzone z określonymi standardami. Prowadzenie pełnej księgowości jest procesem dość skomplikowanym, dlatego najlepiej gdy zajmuje się nim doświadczone biuro księgowe.

Spółka komandytowa księgowość pełna – czy istnieją jakieś wyjątki?

Zasady prowadzenia rachunkowości w spółce komandytowej są jasne. Musi być to pełna księgowość: każda spółka komandytowa, niezależnie od tego jakie osiąga przychody i kto jest w niej wspólnikami, musi więc prowadzić księgi rachunkowe. Jednak zmiana ustawy o rachunkowości wprowadza możliwość prowadzenia przez spółkę komandytową „uproszczonej pełnej księgowości” (która jest przewidziana zazwyczaj dla mikro i małych przedsiębiorstw). Aby można było z niej skorzystać, w roku za który sporządza się sprawozdanie oraz w roku poprzednim firma musi spełniać co najmniej dwa z trzech kryteriów, to znaczy:

1. Suma aktywów spółki na koniec roku nie przekracza 1 500 000 złotych.
2. Przychody netto ze sprzedaży nie są większe niż 3 000 000 złotych.
3. Średnioroczne zatrudnienie nie przekracza 10 osób.

Spełnienie przynajmniej dwóch tych kryteriów uprawnia spółkę komandytową do skorzystania z uproszczonej pełnej księgowości. Jest to także możliwe w spółce komandytowej, w której komplemenatariuszem jest spółka z o.o. Tego rodzaju rachunkowość sprawia, że:

• Spółka komandytowa może zrezygnować ze sporządzania informacji dodatkowej, zamiast tego wystarczy informacja uzupełniająca do bilansu.
• W uproszczonej wersji bilans oraz rachunek zysków i strat ogranicza się do kilku pozycji. Staje się to dużym ułatwieniem, a zarazem może wpłynąć na obniżenie kosztów obsługi księgowej.

Jeśli zaś chodzi o rozliczenie podatkowe w spółce komandytowej, to nie rozlicza ich ona jako całość. Każdy ze wspólników robi to bowiem we własnym zakresie, uwzględniając przychody i wydatki proporcjonalnie do posiadanych w spółce udziałów. W spółce komandytowej charakterystyczną cechą jest to, że wspólnicy w różnym stopniu odpowiadają za zobowiązania przedsiębiorstwa. Dlatego też prowadzenie w niej księgowości jest tak naprawdę kwestią dość złożoną. Stąd, też, tak jak wspomniane było już wcześniej, jeśli nie dysponuje się specjalistą w tym temacie, warto nawiązać współpracę z dobrym biurem rachunkowym.

Spółka cywilna jest najprostszą formą wspólnej działalności gospodarczej dla dwóch przedsiębiorców. Dużą jej zaletą jest to, że koszta związane z utworzeniem spółki cywilnej są stosunkowo niskie, jest więc dobrym rozwiązaniem np. dla przedsiębiorców rozwijających działalności gospodarcze poprzez przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę. Na uwadze trzeba mieć jednak to, że księgowość spółki cywilnej różni się od prowadzenia rachunkowości spółki z o.o. i innych form działalności gospodarczej.

Spółka cywilna, jaka księgowość będzie najlepsza?

Spółka cywilna, gdzie wspólnikami są jedynie osoby fizyczne, ma obowiązek prowadzenia albo podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych (jest to wtedy tzw. pełna księgowość). W większości takich spółek cywilnych optymalnym rozwiązaniem jest stosowanie uproszczonej formy księgowości, to znaczy podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Jest ona jedna i wspólna dla wszystkich wspólników. Jednak co ważne, taka księga to miejsce ewidencji wyłącznie tych przychodów wspólników, które są osiągane w ramach spółki. Nie zawiera się w niej przychodów wspólników, jakie są osiągane poza spółką cywilną. Księga przychodów i rozchodów jest rozwiązaniem wygodnym, jednak nie będzie mogła zostać zastosowana w dwóch przypadkach:
1) Kiedy co najmniej jeden ze wspólników jest osobą prawną albo tzw. ułomną osobą prawną (to znaczy spółką jawną lub komandytową).
2) Kiedy przychody netto za sprzedaży towarów i produktów, operacji finansowych za ubiegły rok obrachunkowy wyniosły co najmniej 2 miliony euro (równowartość tej kwoty w złotych).
Tak więc, kiedy wspólnikami są jedynie osoby fizyczne, a przychody nie przekraczają wymienionej wcześniej kwoty, księgowość w spółce cywilnej może być wyborem pomiędzy księgą przychodów i rozchodów a pełną księgowością. Jednak gdy przynajmniej jeden z powyższych warunków jest spełniony, to takiego wyboru nie ma i spółkę obowiązuje prowadzenie pełnej księgowości.

Spółka cywilna księgowość – różnice

Jeśli chodzi o dwa typy księgowości, jaka może być prowadzona w takiej spółce to różnią się one od siebie tym, że:

1. Księga przychodów i rozchodów. To księgowość uproszczona. Jest dość tania i łatwa w prowadzeniu. Jednak jedynie informacje jakie z niej powstają to: wysokość przychodów, kosztów i należnego podatku, co oczywiście nie daje pełnego obrazu finansów spółki. Jeżeli chce się przeprowadzić szczegółowe analizy, trzeba wtedy używać innych środków. Na księgę przychodów i rozchodów decyduje się wiele nowo powstałych spółek cywilnych, ponieważ jest to rozwiązanie proste i niegenerujące wysokich kosztów.
2. Pełna księgowość w spółce cywilnej. Jest dużo bardziej skomplikowana, a co za tym idzie – kosztowna. Taka księgowość jest sformalizowanym i rozbudowanym system ewidencji zdarzeń gospodarczych. Na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych można wygenerować informacje na temat finansów spółki w danym momencie lub na przestrzeni wybranego okresu. Przynosi to wiele korzyści.

Jak prowadzić księgowość spółki cywilnej?

Tak jak zostało podane już wcześniej – w przeciwieństwie do innych spółek prawa handlowego – księgowość spółki cywilnej może, ale nie musi od razu być prowadzona w formie księgowości pełnej. Na początku, np. aż do czasu kiedy spółka nie przekroczy obowiązujących limitów pieniężnych, księgowość w spółce cywilnej może być prowadzona w formie księgi przychodów i rozchodów, co jest opcją prostszą i tańszą. Księgowość pełna stanie się obowiązkowa wtedy, kiedy przychody netto spółki pochodzące ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych przekroczą określony limit. Oczywiście każda ze spółek cywilnych może dobrowolnie przejść na pełną księgowość jeszcze przed przekroczeniem takiego limitu. Niekiedy występuje konieczność prowadzenia pełnej księgowości od samego początku (np. kiedy przynajmniej jeden ze wspólników tworzących taką spółkę nie jest osobą fizyczną). Pełna księgowość będzie bardziej skomplikowana, a zarazem najdokładniejsza, dlatego w zdecydowanej większości przypadków wymaga skorzystania z pomocy zewnętrznego biura księgowego.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością cieszy się ogromną popularnością wśród przedsiębiorców. Żeby założyć spółkę z o.o. nie trzeba dysponować dużym kapitałem początkowym, wystarczy kapitał rzędu 5000 zł. Dodatkowy atutem takiej spółki jest to, że udziałowcy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Jak wygląda opodatkowanie spółki z o.o.?

Spółka z o.o. podatki

Spółka z ograniczona odpowiedzialnością jest spółką kapitałową. Spółka ta posiada osobowość prawną, posiada również swój numer identyfikacji podatkowej (NIP). Jest więc odrębnym bytem prawnym od swoich udziałowców. Spółka jest płatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Płaci podatek CIT od zysku w wysokości 19% lub 9% w przypadku obniżonej stawki CIT. Podatek CIT płacony jest od dochodu, a dochód to, przychody, które wcześniej zostały pomniejszone o koszty uzyskania przychodów. Z obniżonej stawki nie mogą skorzystać jednak wszyscy podatnicy. Prawo do zastosowania 9% stawki podatku CIT mają podatnicy, którzy w danym roku podatkowym nie przekraczają kwoty przychodu 1,2 mln euro wyrażonej w polskiej walucie. Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) płaca natomiast wspólnicy, który zostały wypłacone dywidendy. W tym przypadku podatek wynosi 19%.

Spółka z o.o. opodatkowanie CIT 9%

Od 1 stycznia 2019 r. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje dwie stawki podatku: 19% oraz obniżona stawkę w wysokości 9%. Z obniżonej postaci podatku mogą skorzystać podatnicy, których przychody w danym roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 1 200 000 euro. Przeliczanie tej kwoty na złotówki dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego. Po przekroczeniu tej wartości, począwszy od następnego miesiąca lub kwartału (w zależności od wybranego sposobu rozliczeń z urzędem skarbowym), podatnicy są obowiązani do stosowania stawki w wysokości 19%. Z obniżonego podatku CIT skorzystają jednak tylko podatnicy, którzy posiadają status małego podatnika (ustalany w oparciu o przychody z poprzedniego roku podatkowego). Istniej również ograniczenie dotyczące możliwości stosowania obniżonej stawki które są określone w ustawie CIT (art. 19 ust. 1a).

Spółka z o.o. a podatek dochodowy

Podstawowym minusem tej formy prawnej jest tak zwane podwójne opodatkowanie. Najpierw spółka rozlicza podatek CIT od wyprawowanego dochodu, a następnie wspólnicy muszą zapłacić podatek PIT od wypłaconej dywidendy. Można jednak zminimalizować skutki podwójnego opodatkowania. Zminimalizowanie sutków podwójnego opodatkowania możliwe jest między innymi poprzez stosowanie wynajmu powierzchni (biuro, lokal, magazyn), powierzenie obowiązków prezesa, czy wykorzystywanie prywatnego samochodu do celów służbowych. Kolejną możliwością minimalizacji skutków podwójnego opodatkowania jest zastosowanie umowy o dzieło dla wspólników zamiast wypłat dywidendy. Optymalizacja podatkowa przynosi wymierne korzyści, ale przed jej zastosowaniem należy dokonać gruntownej analizy sytuacji. Biuro księgowe PIK może pomóc w analizie i przygotowaniu odpowiedniej optymalizacji, aby zminimalizować skutki podwójnego opodatkowania w spółce z o. o. Biuro podda analizie sytuację danej spółki i zaproponuje najlepsze rozwiązanie.

Spółka z ograniczona odpowiedzialnością – księgowość

Zgodnie z ustawą o rachunkowości spółka z ograniczona odpowiedzialnością ma obowiązek prowadzenia pełnej księgowości. Pełna rachunkowość to rozbudowany, precyzyjny oraz dość skomplikowany i dokładnie sformalizowany system ewidencji zdarzeń gospodarczych. Pełne księgi spółki można prowadzić samodzielnie, ale wymaga to posiadania odpowiedniej wiedzy oraz skrupulatności. Powierzenie tego zadania biuru księgowemu pozwoli oszczędzić czas i pieniądze oraz pozwoli na kontrolę finansową własnego przedsiębiorstwa. Dzięki tej usłudze wszystkie dokumenty związane z prowadzeniem księgowości zostaną przygotowane zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz w wyznaczonym terminie przez urzędy.